Huh? De Niro met een leadrope? In een westernmovie of zo? Nee, niet Róbert De Niro, maar gewoon De Niro, die gepimpte en geblingde laarzen waar dressuurprikkers mee lopen! Ja maar, met een leadrope?! Daar passen toch veel meer cowboyboots bij? Je ziet natural horsemanshippers toch niet in De Niro laarzen lopen? En van de andere kant: heb jij wel eens een dressuurruiter met een leadrope zien zwaaien?
Het is een combinatie die je niet veel tegenkomt, een traditionele geblingde dressuuroutfit met attributen uit de wereld van de natural horsemanship. Sowieso lijken er weinig overeenkomsten te zijn tussen de traditionele dressuur en natural horsemanship. Sterker nog, er lijkt wel een muur te staan tussen de wereld van de “traditionals” en de wereld van de “naturals”.
Traditional vs. Natural
Als je mij tussen de witte hekjes ziet met mijn laklaarzen en mijn stang- en trenshoofdstel, denk je als natural “arm paard”. Vooral als mijn merrie op het voorterrein haar hals een keer onbedoeld te rond maakt, om even de aanspanning van de buikspieren los te laten, heb je helemaal de poppen aan het dansen: “zie je wel, rollkür!”
Als je mij daarentegen met een leadrope aantreft terwijl ik mijn paard rondjes laat draven, denk je als traditional “Pfff, kan zeker niet rijden, je moet toch wàt met je paard”.
Beeldvorming
Ik heb het over beeldvorming in de paardenwereld. En beeldvorming is hartstikke leuk! Want herkenning van jezelf of van de ander in een bepaalde stereotype is vaak een bron van vermaak. Vooral als je er ook nog een passend paard bij weet te vinden. Deze cartoon hebben je vast al meerdere malen voorbij zien komen op social media! En hoe herkenbaar is deze!
Verdeeldheid
Maar behalve grappige stereotypen, levert beeldvorming vaak ook verdeeldheid op: wij tegen zij. En ook dàt is herkenbaar in de paardenwereld, toch? De stijl waarvoor je hebt gekozen (Engels of Western), de discipline waarbinnen je actief bent (dressuur, springen of mennen), het systeem waarin je traint (klassiek of modern), het ras waarop je rijdt (Fries of IJslander), al deze keuzes vormen uiteindelijk je visie op wat paardrijden zou moeten zijn. Die visie wordt vaak ook uitgedragen door de mensen om je heen die dezelfde keuzes hebben gemaakt. En hoe fijn is het dan om samen van mening te zijn dat je de enige goede keuze hebt gemaakt? Dat wij samen weten wat goed is voor een paard en dat anderen nog heel veel moeten leren. Dat onze paarden het echt getroffen hebben bij ons, en dat er veel zielige paarden zijn. En we hebben nog gelijk ook. Want er zijn veel zielige paarden. Op het gebied van welzijn valt nog best terrein te winnen. Maar daarover heb ik het nog wel eens in een volgend blog. Ik ga nu weer terug naar de beeldvorming.
Hoe kijk jij?
Beeldvorming is onvermijdelijk. Alle ervaringen die je hebt kleuren nu eenmaal je blik, de manier waarop je tegen de wereld aankijkt, in dit geval de paardenwereld. Van een dierbare docent leerde ik ooit de wijze zin “hoe je kijkt, is wat je ziet”. Daar bedoelde zij mee dat je de wereld op jouw manier waarneemt, omdat jouw blik gevormd is door alles wat je ooit geleerd hebt of hebt meegemaakt. Dat betekent dat de manier waarop jij de wereld ziet, heel anders kan zijn dan de manier waarop ik hem zie. En wie heeft er dan gelijk? En heeft het dan zin om te daarover te discussiëren? Is het überhaupt belangrijk dat wie dan ook gelijk krijgt?
Nee. De strijd om het gelijk zal mijn weg nooit zijn. Bovenstaand zinnetje heeft mij aangespoord om mijn blik open te houden. Om vragen te blijven stellen aan iedereen die het anders doet. Waarom? Wat levert het je op? En zo ontvang ik regelmatig waardevolle kennis en ervaringsverhalen van allerlei mensen die zich bezig houden met paarden, van beginners tot gevorderden, door alle stijlen en disciplines heen.
De paardenwereld
Want laten we eerlijk zijn: uiteindelijk houden we allemaal van hetzelfde dier. En dat dier, het paard, zou moeten bepalen hoe wij naar de paardenwereld kijken. Want zij vormen namelijk de echte paardenwereld. Die is heel anders dan dat wij hem zien. Dus laten we ons verplaatsen in het paard en constateren dat alleen al hun blikveld veel groter is, hun gehoor en reukzin vele malen scherper dan de onze, dat zij als prooidieren betekenis geven aan alles wat ritselt of beweegt, of aan wat er gisteren nog niet stond, dat zij als kuddedieren continu bezig zijn met het uitzenden en ontvangen van signalen met behulp van lichaamstaal …….. dan is het wel duidelijk dat het grootste verschil misschien wel bestaat tussen de paarden en onszelf. Aangezien wíj degenen zijn die een relatie met het paard aan willen gaan, vind ik het reëel dat wij ons dan aanpassen aan hun wereld en niet andersom.
Natural horsemanship
En zo ben ik de weg van natural horsemanship ingeslagen. Als allround Freestyle instructrice kan ik je leren hoe je in de omgang met je paard en in je training effectief gebruik kan maken van je eigen lichaamstaal. Het is net als in het traditionele rijden een manier van communiceren die je altijd maar kunt blijven ontwikkelen en verfijnen. Als ik terugkijk op mijn leerproces denk ik “wat stond ik eigenlijk te schreeuwen in die bak!”; inmiddels voer ik veel fijnzinniger gesprekken met mijn paarden met voor de leek haast onzichtbare hulpen. Dat geeft weer stof tot nadenken over het rijden: als het paard vanaf de grond zo scherp reageert, moet dat onder zadel toch zeker mogelijk zijn?
Dressuur
En ook daarin kan ik je coachen. Want Freestyle gaat verder dan werken vanaf de grond. Het rijden in dit systeem kent een opleiding van het paard tot het hoogst haalbare niveau, zonder dwang, en rekening houdend met de biomechanica van het paard. Als dressuurruiter ben ik klassiek opgeleid en deze systemen vullen elkaar fijn aan.
Behalve dat ik van mening ben dat we ons moeten richten naar het natuurlijk gedrag van paarden, vind ik het ook belangrijk dat we rekening houden met de fysieke mogelijkheden en onmogelijkheden die het paard van nature heeft. Wij willen graag op paarden rijden, maar eigenlijk zijn ze van nature helemaal niet zo geschikt om gewicht op de rug te dragen. Het zijn geen lastdieren, zoals Ezels.
We zullen paarden dus zo moeten trainen dat ze geschikt worden gemaakt om ons te kunnen dragen. En dat geldt voor elke discipline. En daarvoor is dressuur dé manier. En dan heb ik het niet over dressuur als wedstrijdsport tot op het hoogste niveau, maar over dressuurmatig trainen.
It’s all about connection
Als welzijn van paarden je doel is, zie je dat natural horsemanship en dressuur helemaal niet zo ver uit elkaar liggen. Nu snap je waarom je mij tegen kunt komen in mijn De Niro laarzen met een leadrope in mijn hand. Ik vind het altijd leuk om verschillende denkwijzen met elkaar te verbinden. Vandaar mijn motto “it’s all about connection”.